Muallif: Усманова, М.Б.; Бурханова, Д.С.

Annotatsiya: Ushbu maqolada parazitizmning simbioz shakli sifatida tabiati va biologik ahamiyati keng qamrovli o'rganilgan. Unda parazitlar va ularning xo'jayinlari o'rtasidagi murakkab munosabatlar, shuningdek, ularning ekologik va evolyutsion jihatlari o'rganiladi. Unda parazitlarning atrof-muhitga moslashish mexanizmlari, jumladan, ularning xo'jayin organizmda yashashi va ko'payishini ta'minlaydigan strukturaviy, fiziologik va xulq-atvor o'zgarishlari tahlil qilinadi. Bundan tashqari, maqolada parazitlarning biologik xilma-xilligi — bir hujayrali mikroorganizmlardan tortib gelmintlar va hasharotlar kabi ko'p hujayrali organizmlargacha — o'rganiladi. Turli parazit strategiyalariga misollar keltirilgan: endoparazitizm, ektoparazitizm va giperparazitizm. Parazitlarning xo'jayin sog'lig'i va funktsiyasiga ta'siri, shuningdek, ularning populyatsiya hajmini tartibga solish va ekotizim muvozanatini saqlashdagi roli muhokama qilinadi. Parazitizmning ham ijobiy, ham salbiy oqibatlari ta'kidlangan. Parazitizm moslashish va turlanishni osonlashtiradigan muhim evolyutsion mexanizm hisoblansa-da, u kasalliklarning tarqalishi, yashash qobiliyatining pasayishi va biologik xilma-xillikka tahdid kabi salbiy oqibatlarga ham olib keladi. Maqolada shuningdek, parazitlarni o'rganishning zamonaviy usullari - molekulyar, genetik va ekologik yondashuvlar, shuningdek, parazit infektsiyalarini nazorat qilish va boshqarish bilan bog'liq biologiya, tibbiyot va ekologiyadagi istiqbollar ham ko'rib chiqiladi. Shunday qilib, ushbu tadqiqot parazitizmning tabiatini, uning biologik mohiyatini va umuman tirik organizmlar va ekotizimlar uchun ahamiyatini chuqurroq tushunishga hissa qo'shadi.

Kalit so'zlar: parazitizm, simbioz, ekologiya, evolyutsiya, xo'jayin-parazit munosabatlari, biologik xilma-xillik, ekotizim.

Jurnaldagi sahifalar: 82 - 87