16.06.2025
63
KUT İYİ (EUDAİMONİA) MİDİR?

Muallif: Bilen, Muhammed Yusuf; Babacan, Üyesi Mahmut

Annotatsiya: “Qutadg‘u bilig” turk tarixining eng muhim asarlaridan biridir. Bu asar nafaqat badiiy matn, balki falsafiy matn hamdir. Asardagi kut tushunchasi ko‘plab tadqiqotchilar tomonidan tekshirilgan. Tadqiqotda ular bu tushunchani shunchaki baxt deb talqin qilishgan, lekin kut so‘zi sof baxt ma’nosidan ancha yuqori ma’noga ega. Ideal davlat va jamiyat qurmoqchi bo‘lgan Yusuf Has Hacip Qadimgi Yunoniston matnlarida uchraydigan eudaimoniya so‘zini kut so‘zi bilan izohlagan. Shuning uchun kut - bu farovonlik bilan yuzaga keladigan baxtning ta'rifi. Ushbu tadqiqotdan maqsad “Qutadg‘u bilig”ni o‘qigan yangi avlodlarning asarni to‘g‘ri tushunishini ta’minlashdan iborat. Tahlil uchun kontseptual tahlil usuli tanlandi. Tadqiqotning birinchi qismida O‘rta Osiyodagi ijtimoiy sharoitlar tilga olinadi. Keyinchalik kut so‘zi va bu so‘z nima uchun noto‘g‘ri talqin qilinganligi ta’kidlandi. Nihoyat, kut tushunchasi aslida nimani anglatishi tushuntirildi.

Kalit so'zlar: Eudaimonia, Happy, Qut, Yusuf Has Hacip.

Jurnaldagi sahifalar: 585 - 590

Yuklab olish